Introductie
“Binnen het bestek van deze verhandeling zullen we de voordelen toelichten die voortvloeien uit het oordeelkundig gebruik van duidelijke en ondubbelzinnige bewoordingen bij het opstellen van onze juridische documenten.”
Dit kan aanvoelen als een overdreven ingewikkelde manier om het volgende te vertellen: in dit artikel zullen we kijken naar de voordelen van het gebruik van duidelijke taal in onze juridische documenten. Dit lijkt misschien flauw, maar dit is hoe de meerderheid van de mensen juridische documenten ervaart.
Wat:
Een essentieel onderdeel van legal design is het gebruik van klare taal. Gewone taal is communiceren met je publiek op een manier die ze begrijpen als ze het de eerste keer lezen of horen. Dit is een andere manier waarop legal design zich inzet voor toegankelijkheid en inclusiviteit.
Waarom is het belangrijk:
Duidelijke en ongecompliceerde taal maakt juridische documenten toegankelijk voor iedereen. Laaggeletterden of mensen met een taalbarrière hebben vaak hulp nodig bij het begrijpen van juridische documenten. Onbegrip of ontoegankelijkheid van noodzakelijke informatie kan ernstige gevolgen hebben, vooral in een juridische context. Duidelijke taal is een uitstekende manier om deze obstakels op te lossen.
Dit is dus eigenlijk ÉÉN zin 🥶:
“Article 2(2)(b) of Directive 2000/78 must be interpreted as meaning that a difference of treatment indirectly based on religion or belief, arising from an internal rule of an undertaking prohibiting workers from wearing any visible sign of political, philosophical or religious beliefs in the workplace, may be justified by the employer’s desire to pursue a policy of political, philosophical and religious neutrality with regard to its customers or users, provided, first, that that policy meets a genuine need on the part of that employer, which it is for that employer to demonstrate, taking into consideration, inter alia, the legitimate wishes of those customers or users and the adverse consequences that that employer would suffer in the absence of that policy, given the nature of its activities and the context in which they are carried out; secondly, that that difference of treatment is appropriate for the purpose of ensuring that the employer’s policy of neutrality is properly applied, which entails that that policy is pursued in a consistent and systematic manner; and, thirdly, that the prohibition in question is limited to what is strictly necessary having regard to the actual scale and severity of the adverse consequences that the employer is seeking to avoid by adopting that prohibition.”
(Court of Justice of the EU judgment final paragraph of C-804/18: IX v WABE eV and MH Müller Handels GmbH v MJ.)
Betere juridische ervaringen creëren
Een betere juridische ervaring voor iedereen kan worden gecreëerd door duidelijke taal te gebruiken. Dit beperkt zich niet alleen tot niet-juridische lezers, maar kan ook het bedrijfsleven een aanzienlijke impuls geven. Het begint met het stellen van de vraag: wat wil ik bereiken en hoe moet ik dat communiceren? Is ingewikkeld juridisch jargon nodig? In de meeste gevallen kan het zonder.
Bijvoorbeeld: in plaats van “ingevolge” te schrijven, kun je “volgens” gebruiken. In plaats van “niettegenstaande” kun je “ondanks” schrijven. Deze kleine veranderingen kunnen de toegankelijkheid van je juridische documenten aanzienlijk verbeteren.
Nog een voorbeeld:
“Niettegenstaande enige andersluidende bepaling hierin, heeft de partij van de eerste partij de volledige bevoegdheid en discretie om alle acties te ondernemen die nodig zijn om haar belangen te beschermen.”
In gewone taal:
“Onafhankelijk van al het andere in dit document kan de eerste partij doen wat zij moet doen om zichzelf te beschermen.”
Duidelijke taal maakt juridische documenten ook efficiënter. In plaats van tijd te verspillen aan het ontcijferen van jargon, kunnen cliënten en advocaten zich concentreren op de inhoud van het document. Dit kan tijd en geld besparen voor alle betrokkenen.
Vertrouwen scheppen:
Duidelijke taal helpt ook om vertrouwen te scheppen tussen jou en je cliënt en tussen cliënten onderling. Juridische documenten maken deals veiliger, maar vertrouwen vormt de basis. Eenvoudige taal fungeert als smeermiddel voor zaken.
Contracten geschreven door juristen, voor juristen
Het gebruik van ingewikkelde taal is lang een stereotype van de juridische industrie. Breken met deze ‘traditie’ is een stap vooruit naar toegankelijkheid en inclusiviteit. Het omarmen van duidelijke taal kan helpen om van dit negatieve imago af te komen.
Een leesbaar contract is een kort contract. Houd het kort, zonder afbreuk te doen aan de boodschap. Dit is een uitdaging; zoals Cicero zei:
“Als ik meer tijd had, had ik een kortere brief geschreven.”
— Marcus Tullius Cicero
De superhelden van het recht zullen zij zijn die complexe contracten kunnen inkorten en begrijpelijker maken. 🦹
Hoe krijg je grip op het schrijven van duidelijke taal 🕵️
Om een juridische superheld te worden, is schrijven in gewone taal een essentiële vaardigheid. Hier zijn enkele tips:
-
Gebruik eenvoudige woorden:
Vermijd ingewikkelde termen als er een eenvoudiger alternatief bestaat.
Bijv.: “ondanks” in plaats van “niettegenstaande.” -
Houd zinnen kort:
Lange zinnen kunnen moeilijk te lezen zijn. Houd ze bondig. -
Gebruik actieve taal:
Actieve zinnen maken teksten boeiender en begrijpelijker.- Passief: “Bij niet-naleving worden obligaties ingehouden.”
- Actief: “We houden je borg in als je niet voldoet.”
-
Behapbare complexe ideeën:
Breek complexe concepten op in kleinere delen. Gebruik kopjes, opsommingstekens en genummerde lijsten. -
Test je tekst:
Laat je document lezen door iemand zonder voorkennis. Vraag of ze het begrepen. -
Lees en leer van voorbeelden:
Lees teksten in eenvoudige taal om inspiratie op te doen.
Voor en na van een complexe juridische taal.
Richtlijnen voor duidelijke taal
De vraag naar klare taal groeit. Overheden eisen het steeds vaker. Tot die tijd kun je in de juridische sector al positieve verandering brengen door te vereenvoudigen.
Duidelijke taal is een essentieel onderdeel van legal design. Gebruik het om juridische documenten toegankelijker, efficiënter en betrouwbaarder te maken. Hier zijn enkele bronnen om mee te starten:
- The Plain Language Action and Information Network (PLAIN)
- The Center for Plain Language
- The International Plain Language Federation
- The EU Publications Office guide
Bekijk ook onze andere gidsen over legal design en design thinking.